آسیب شناسی آثار معماری ایران از ظهور اسلامی تا برآمدن مغولان

این پژوهش به بررسی و شناخت عوامل موثر آسیب رسان به بناهای تاریخی ایران از ظهور اسلام تا برآمدن مغولان پرداخته است. بر اساس بررسی های صورت گرفته، بناهای تاریخی ایران بر اثر عوامل طبیعی و انسانی آسیب دیده و گاهی به طور کامل تخریب گردیده است. بر خلاف پندار رایج، عامل انسانی که خود به عوامل سیاسی، اقتصادی، مذهبی و فنی دسته بندی می شود، بیش از عوامل طبیعی در این میان نقش داشته و بیشترین آسیب ها را به بناهای تاریخی ایران وارد ساخته است. از آنجا که تاریخنگاران یا گزارش تخریب ها را به صورت کلی بیان کرده اند و یا تنها به ثبت جزییات وقایع در برخی مناطق مهم نموده و باز به این دلیل که آن ها بیشتر به ثبت گزارش های مربوط به آسیب دیدگی بناهای مذهبی به ویژه مساجد اهتمام ورزیده اند و از ثبت دیگر ابنیه ای که طی این دوران آسیب دیده و ویران شده است، غافل مانده اند، آمار دقیقی از بناهای ویران شده طی این دوران نمی توان به دست آورد، اما نبود گزارش های کامل و جامع تاریخی در این باره، دلیل عدم وجود آسیب دیدگی بناها در گذر تاریخ نیست.